W 1929 roku Edith Fitzgerald opracowała sposób na uczenie gramatyki dzieci z wadami słuchu. Ta Amerykanka, żyjąca w latach 1877-1940 i widoczna na zajęciu, sama była osobą głuchą. Czytała z ruchu warg i radziła sobie świetnie, ale ciągle uważała, że niepełnosprawność hamuje jej rozwój. Mimo to ukończyła studia i pracowała jako nauczycielka w różnych szkołach w Stanach Zjednoczonych. To właśnie tam, w Wirginii, opracowała system nauczania, który jest znany jako klucz Fitzgerald (ang. Fitzgerald key). Program uczył dzieci pisania zdań liniowych poprawnych pod względem gramatyki. Widząc, gdzie jest rzeczownik, czasownik, przymiotnik i inne elementy zdania, uczniowie uczyli się konstruować wypowiedzenia. Tyle historii…

A dziś? Dziś klucz ma się dobrze. W dalszym ciągu spełnia swój cel, dając wsparcie wizualne osobom z niepełnosprawnościami podczas komunikacji. Kluczową – nomen omen – rolę pełni tu partner komunikacyjny osoby ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi. To on bowiem pierwszy musi się nauczyć kodu i sposobu posługiwania się nim, aby uczyć dziecko przez modelowanie (jednoczesne używanie pomocy komunikacyjnej i mówienie).

Poznajmy – lub przypomnijmy sobie – jak wygląda polski tradycyjny kod Fitzgerald:

A oto kilka przykładowych krótkich zdań z symbolami Mówika:

Zachęcamy do tworzenia materiałów do komunikacji wspomagającej i alternatywnej dla swoich pociech. Zagadnijcie logopedów w Michałkowie – na pewno doradzą, jak to zrobić i z jakich symboli najlepiej korzystać. 🙂

A poniżej – fragment maszynopisu książki Edith Fitzgerald Prosty język dla głuchych: system nauczania dla głuchych dzieci, pochodzącego ze zbiorów biblioteki Uniwersytetu w Michigan (https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.49015000196338&view=1up&seq=79):

Zdjęcie Edith Fitzgerald wykorzystane w artykule pochodzi ze strony https://en.wikipedia.org/wiki/Edith_Mansford_Fitzgerald.