W tym miejscu gromadzimy informacje o AAC (ang. augmentative and alternative communication), które przydadzą się wszystkim użytkownikom komunikacji wspomagającej i alternatywnej oraz ich partnerom komunikacyjnym. Spieszymy z newsami!

………………………………………………………………………………………

NEWS 1 – AAC W WYMIARZE SPRAWIEDLIWOŚCI

Na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/warto-wiedziec są dostępne materiały przydatne w działaniach na rzecz ochrony dzieci. Są to:

• Vademecum AAC – porozumiewanie z osobami o złożonych potrzebach w komunikowaniu się

Poradnik, który zawiera definicję osoby o złożonych potrzebach w komunikowaniu się, przybliża istotę AAC oraz rodzaje systemów komunikacyjnych, a także informuje, o czym należy pamiętać podczas rozmowy z użytkownikiem AAC.

• Tablice wspomagające rozmowę w czasie przesłuchania świadka używającego AAC

Jak piszą autorki tablic we wstępie do swojej publikacji: „Biorąc pod uwagę fakt, iż dzieci z niepełnosprawnością od 3 do 5 razy częściej są ofiarami napaści fizycznej, w tym seksualnej, istniała potrzeba przygotowania gotowych pomocy, które mogą ułatwić rozmowę na te niezwykle trudne tematy, zwłaszcza osobom o złożonych potrzebach w komunikowaniu się”. Materiały te pomogą rodzicom i opiekunom użytkowników AAC w rozmowie na trudne tematy i pomogą uzyskać pomoc odpowiednich instytucji.

• Materiały dla dzieci i osób z problemami w rozumieniu mowy z symbolami AAC przygotowujące na spotkanie z wymiarem sprawiedliwości

Publikacja zawiera teksty w tłumaczeniu na symbole PCS (ang. picture communication symbols), wyjaśniające, kim są m.in. sędzia, świadek, psycholog, a także czym jest np. pokój przesłuchań. Przybliżają też prawa dzieci oraz prawa dzieci skrzywdzonych.

• Autorkami wymienionych materiałów są Agnieszka Pilch oraz Iwona Duda.

Przykładowe symbole PCS z tablic:

………………………………………………………………………………………

NEWS 2 – LEKTURY DOSTĘPNE

Na stronie internetowej https://www.gov.pl/web/edukacja/lektury-dostepne- znajdują się opracowania lektur szkolnych. To utwory literackie udostępnione jako:

• tekst oryginalny
• tłumaczenie tego tekstu na PJM (polski język migowy)
• tekst oryginalny w wersji z ETR (ang. easy to read – tekst łatwy do czytania).

Zgromadzone tu teksty reprezentują różne gatunki literackie (w tym: legendy, utwory poetyckie, nowele, bajki, baśnie, fraszki), są też przeznaczone dla odbiorów w różnym wieku. Wybrane teksty to niejednokrotnie utwory historyczne, których język może być trudny dla uczniów z niepełnosprawnościami. Dzięki takim opracowaniom łatwiej będzie im zrozumieć słownictwo i przekaz dzieł literatury pięknej.

Materiały są bardzo ciekawe i na pewno przydadzą się rodzicom oraz nauczycielom, szczególnie nauczycielom współorganizującym kształcenie w szkole podstawowej. Na stronach redakcyjnych Lektur dostępnych znajduje się informacja, że są to „Materiały ćwiczeniowe dla uczniów niepełnosprawnych mających trudności w uczeniu się i/lub komunikowaniu się, w tym niesłyszących, słabosłyszących, z niepełnosprawnością intelektualną, autyzmem i afazją uczęszczających do szkół podstawowych”. Dzięki nim uczeń utrwali wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych.

Opracowanie każdej lektury zawiera nie tylko jej tekst, ale też jej graficzne przedstawienie w formie komiksu. Dodatkowym atutem materiałów są karty pracy m.in. z zadaniami sprawdzającymi rozumienie tekstu. Dla uczniów ze złożonymi potrzebami w komunikowaniu się przygotowano tablice AAC z niezbędnym słownictwem oraz karty pracy z zadaniami napisanymi za pomocą symboli PCS.

• Jak głosi informacja podana na wspomnianej stronie internetowej, „Cykl ten został opracowany na zlecenie Ministra Edukacji i Nauki przez zespół doświadczonych ekspertów współpracujących z Pracownią Lingwistyki Migowej Uniwersytetu Warszawskiego. W przygotowaniu tłumaczeń na polski język migowy (PJM) uczestniczyli głusi użytkownicy tego języka, będący wykładowcami Uniwersytetu Warszawskiego”.

Przykładowe pytania i zadania z różnych publikacji::

Przykładowy komiks z „Pana Tadeusza”:

………………………………………………………………………………………

NEWS 3 – MATERIAŁY ĆWICZENIOWE

Na stronie internetowej https://www.gov.pl/web/edukacja/materialy-cwiczeniowe-dla-uczniow-niepelnosprawnych-dostosowane-do-nowej-podstawy-programowej-ksztalcenia-ogolnego znajdują się materiały ćwiczeniowe dla uczniów ze specjalnymi potrzebami komunikacyjnymi. Mogą z nich korzystać uczniowie m.in. ze spektrum autyzmu, niepełnosprawnością intelektualną, afazją. Materiały są zgodne z obowiązującą podstawą programową i są przeznaczone dla uczniów w klasach 1-3 szkoły podstawowej.

Do opracowania materiałów zawierających mnóstwo interesujących i wartościowych zadań wykorzystano symbole PCS oraz znaki graficzne umożliwiające uczniom zrozumienie pojęć, tematyki i opisanych sytuacji.

Ministerstwo Edukacji Narodowej udostępnia 12 zeszytów ćwiczeniowych – można je pobrać ze strony i wydrukować.

• Jak głosi informacja podana na stronie redakcyjnej ww. publikacji, wykonawcą materiałów ćwiczeniowych na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej jest Pracownia Lingwistyki Migowej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Przykładowe zadania z różnych publikacji:

………………………………………………………………………………………

NEWS 4 – CENTRUM KOMUNIKACJI

Od IV kwartału 2024 roku do IV kwartału 2027 roku będzie realizowany w naszym kraju projekt Centrum Komunikacji. Kierowany jest on do osób:

• z niepełnosprawnościami
• z osób z problemami zdrowia psychicznego
• w spektrum autyzmu

które w ramach projektu otrzymają w Centrum wsparcie w komunikacji.

Zgodnie z założeniami Centrum ma mieć 17 lokalizacji (główna siedziba w Warszawie oraz 16 Regionalnych Centrów Komunikacji w całej Polsce), zbudowana zostanie także odpowiednia aplikacja.

Główne cele Centrum to:

• zapewnienie wsparcia w komunikacji niezbędnego osobom z niepełnosprawnościami w życiu codziennym
• wzrost kompetencji kadry m.in.:
• tłumaczek i tłumaczy PJM (polskiego języka migowego),
• tłumaczek i tłumaczy SCOGN (sposoby komunikowania się osób głuchoniewidomych)
• specjalistek i specjalistów AAC (ang. augmentative and alternative communication – komunikacja wspomagająca i alternatywna)
• specjalistek i specjalistów w zakresie ETR (ang. easy to read – [język] łatwy do czytania).

Projekt jest realizowany przez Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej (Lider) w partnerstwie z Polskim Stowarzyszeniem na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną oraz Polskim Związkiem Głuchych.

………………………………………………………………………………………

NEWS 5 – CZYTAM I WIEM

PSONI, czyli Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, to największa w naszym kraju organizacja, która wspiera dzieci, młodzież i osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną. Działa na terenie całego kraju, a na swojej stronie internetowej zamieszcza fantastyczne darmowe materiały do pobrania i wydruku. W szczególności polecamy teksty w języku łatwym do czytania, zamieszczone w zakładce „Czytam i wiem”.

https://psoni.org.pl/czytam_i_wiem/

„Czytam i wiem – tekst łatwy do czytania i zrozumienia w szkole” to projekt, w którym po raz pierwszy zastosowano standardy tekstu łatwego do czytania i zrozumienia do opracowania materiałów ćwiczeniowych i edukacyjnych dla tych etapów edukacyjnych, w których uczestniczą uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Co znajdziemy wśród tych materiałów?

• Instrukcję tworzenia i stosowania materiałów edukacyjnych i ćwiczeniowych
• Materiały do edukacji polonistycznej, matematycznej, społecznej, przyrodniczej, informatycznej– dla pierwszego etapu edukacyjnego
• Materiały do historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, przyrody, geografii, biologii, chemii, fizyki, matematyki, informatyki – dla drugiego etapu edukacyjnego
• Materiały do zajęć z funkcjonowania osobistego i społecznego, zajęć rozwijających komunikowanie się, zajęć rozwijających kreatywność, etyki – dla uczniów z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym i znacznym
• Materiały do języka polskiego, historii, wiedzy o społeczeństwie, podstaw przedsiębiorczości, geografii, biologii, chemii, fizyki, matematyki – dla szkół branżowych pierwszego stopnia
• Materiały do zajęć z funkcjonowania osobistego i społecznego, zajęć rozwijających komunikowanie się, zajęć rozwijających kreatywność, przysposobienia do pracy, etyki – dla uczniów szkół specjalnych przysposabiających do pracy.

Kto może skorzystać z tych materiałów?

Nade wszystko uczniowie, ale też:

• nauczyciele przedmiotowi
• pedagodzy szkolni
• pedagodzy specjalni
• logopedzi
• rodzice, którzy chcą pomóc swoim dzieciom w nauce.

Przykładowe fragmenty różnych publikacji:

………………………………………………………………………………………